Na wstępie chciałbym podkreślić, że inwestowanie jest złożonym procesem, a rynek instrumentów finansowych nie jest kasynem. Dlatego ważnym czynnikiem, jaki należy wziąć pod uwagę przy wyborze inwestycji, będzie ryzyko. Podstawową cechą każdej inwestycji jest dochód, a jego miarą – stopa zwrotu. Wiele mówi się o procentach i astronomicznych zyskach, zapominając czym jest ryzyko…
„Ryzyko bierze się z niewiedzy o tym co robisz” – Warren Buffet.
Czym jest ryzyko inwestycyjne?
Precyzyjne zdefiniowanie ryzyka jest sprawą trudną, jednak jak każdy z nas wie, jest to „niebezpieczeństwo tego, że coś pójdzie nie tak”. Używając bardziej fachowego, finansowego języka ryzyko określane jest w następujący sposób: Ryzyko inwestycyjne oznacza możliwość zrealizowania stopy dochodu inwestycji różniącej się od stopy dochodu, której spodziewa się inwestor.
Ta definicja pokazuje, że ryzyko może być traktowane w sposób pozytywny oraz negatywny. Jak to możliwe, że ryzyko może być czymś optymistycznym? Przecież każdemu z nas kojarzy się ono z zagrożeniem. Zaprezentuje to na przykładzie:
- Ryzyko inwestycyjne pozytywne – gdy zrealizowana stopa zwrotu jest wyższa od oczekiwanej, oczekiwaliśmy 10% zysku rocznie, a zyskaliśmy 20%!
- Ryzyko inwestycyjne negatywne – gdy zrealizowana stopa zwrotu jest niższa od oczekiwanej, oczekiwaliśmy 10% zysku rocznie, a straciliśmy 10%!
Możemy zatem patrzeć na ryzyko w dwóch aspektach. Pierwszym będzie definiowanie ryzyka, jako amplitudy wahań kursu danego instrumentu finansowego. Drugi jest negatywny – czyli możliwość poniesienia straty.
Podejście do ryzyka w ten sposób jest bardzo wskazane dla każdego inwestora. Nie każdy zdaje sobie sprawę z faktu, że gdy uzyskujemy wyższą stopę zwrotu niż oczekiwaliśmy, może być to sygnałem zwiększonego ryzyka. Tracąc czujność ciesząc się z ponadprzeciętnych zysków, możemy stracić o wiele więcej.
Podstawowe rodzaje ryzyka inwestycyjnego
- Ryzyko stopy procentowej – występuje, gdy stopy procentowe na rynku rosną lub spadają, a nasza inwestycja cechuje się stałym dochodem. Gdyby stopy procentowe wzrosły, nasza inwestycja stała by się mało atrakcyjna względem innych.
- Ryzyko kursu walutowego – występuje, gdy inwestycja jest wyrażona w walucie obcej. Wówczas możemy dodatkowo zyskać, jeżeli kurs wzrośnie, lub stracić gdy kurs spadnie.
- Ryzyko cen akcji na rynku kapitałowym – występuje, gdy przedmiotem inwestycji są instrumenty odwzorowujące zachowanie akcji na rynku. Dobrym przykładem są jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub tzw. ETF’y.
- Ryzyko płynności – występuje, gdy istnieją ograniczenia w sprzedaży instrumentu finansowego.
- Ryzyko polityczne – występuje, gdy istnieje możliwość uchwalenia ustawy wpływającej w sposób negatywny na naszą inwestycje. Wiążę się to w działaniami rządu oraz polityką państwa.
- Ryzyko niedotrzymania warunków – występuje, gdy jedna ze stron nie wywiązuje się z umowy. Dotyczy to w szczególności obligacji oraz innych instrumentów dłużnych.
Należy pamiętać, że KAŻDA inwestycja jest obarczona ryzykiem!
Po co ryzykować?
Odpowiedzią na to pytanie jest – premia za ryzyko, ponieważ im większe ryzyko, tym wyższa powinna być oczekiwana stopa zwrotu. Wynika z tego, że instrumenty ryzykowne dają więcej zarobić, aniżeli instrumenty bezpieczne. Każdy dodatkowy rodzaj ryzyka jaki ponosi inwestor powinien być premiowany wyższą stopą zwrotu. Jednak nie każdy inwestor może sobie pozwolić na inwestowanie w sposób agresywny. To jak i w co będziemy inwestować, zależy od nas i naszego poziomu akceptacji ryzyka.
Należy pamiętać, że im bardziej ryzykowne inwestycje, tym wyższy jest ich stopień skomplikowania. Wymaga to dużej wiedzy oraz doświadczenia od inwestora. Dlatego zachęcam do korzystania z usług profesjonalisty.